Firmaların yurt içi ve yurt dışı ticari faaliyetlerinde ortaya çıkacak borçlanmanın zamanında ödenmesi, hizmet sözleşmesinin zamanında yapılması gibi şartları yerine getirebilmesi için alacaklı veya sözleşme ile hizmet yaptıracak olan kişiler, firmalardan banka veya finansman kuruluşlarından kendileri için bir garanti isterler. Yani banka veya finans kuruluşlarının borçlu ve hizmet aktinin yerine getirecek kişilere bir nevi kefil olmasını ister. Teminat mektubu adı verilen bu sistemde bankalar, lehtar adı verilen borçlu ve hizmet akdini yerine getirecek kişiler için teminat mektubu verirler. Teminat mektubu nedir? Yazımızda teminat mektubunun şartları, nasıl düzenlediği? Ve teminat mektubunun çeşitleri hakkında bilgiler vereceğiz.
Tüzel veya gerçek kişiler adına, yurt içi ve yurt dışında ki bir malın teslimi, borcun ödenmesi ve hizmet akdinde belirtilen işin zamanında ve eksiksiz yapılması için bankaların karşı taraflara vermiş olduğu taahhütlü kredi mektubuna Teminat Mektubu adı verilir.
Teminat Mektubumun Tarafları Kimlerdir?
Tanımdan da anlaşıldığı gibi teminat mektuplarında 3 taraf bulunmaktadır. Teminat mektubu ile doğacak tüm sorunları karşılama taahhüdünde bulunan, garanti veren banka, bankadan garanti alan Muhatap, ve eylemi gerçekleştirme sözü veren ve bankanın kefil olduğu Lehtar bulunmaktadır.
Bankalardan Teminat Mektubu Nasıl Alınır?
Ancak hemen belirtelim ki bankalardan teminat mektubu almak öyle kolay değildir. Bankalar, nasıl ki kredi başvurularında kredi notu, müşterisinin almış olduğu maaşını veya gelirini, diğer bankalara olan diğer kredi, kredi kart borçlarını araştırıyor ve kararını veriyorsa aynı titizlikle araştırmalar teminat mektubu talebinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler için de yapılmaktadır. Gerçek ve tüzel kişilerin daha önce ki teminat mektup performansı, en son verilen teminat mektup tarihi, teminat mektubunun tutarı, gerçek ve tüzel kişiliğin bilanço bilgileri, daha önce ki yurt içi ve yurt dışı hizmetlerinin araştırılması gibi geniş bir araştırma sonrası verilmektedir.
Teminat Mektubu Çeşitleri
Teminat mektupları, kullanım amaçlarına göre çeşitlendirilmiştir. En çok kullanılan teminat mektupları ise;
- Özel metinli teminat mektupları: Lehdar tarafından kullanılacağı yere göre özel hazırlanmış teminat mektubudur. Lehdar ile banka arasında yapılacak sözleşme ile teminat mektubu kredi kullanımında kullanılabilir, devredilebilir, nakde dönüştürülebilir.
- Stand By Akreditif: İhracatçılar için geçerli olan Teminat mektubudur.
- Sigortalı Teminat Mektubu: Bu teminat mektubunu kredilerde ki hayat sigortası gibi düşünün. Yani ölüm durumunda kalan kredi borcunu, sigorta şirketleri banka ödemektedir. Sigortalı Teminat Mektubu da, Lehtardan kaynaklanmayan sorunlardan dolayı banka zarar etmişse teminat mektubunun tutarı sigorta şirketi tarafından ödenmektedir.
Bir önceki finans/ekonomi yazımız olan Gelir belgesiz kredi veren bankalar başlıklı finans makalemizde gelir belgesiz kredi, gelir belgesiz kredi alınabilir mi ve ipotekli kredi nasıl kullanılır hakkında bilgiler sunulmaktadır.